Περιεχόμενα
Τι μας γλυκαίνει σήμερα;
Μήπως η ζάχαρη; Τα τελευταία χρόνια κατηγορείται για την παχυσαρκία και την υγεία των δοντιών. Μήπως η ασπαρτάμη; Μα είναι βιομηχανικό και για τη διατροφή αποτελεί προϊόν αμφιβόλου ασφάλειας. Μήπως η φρουκτόζη; Βρίσκεται σε όλες τις επεξεργασμένες γλυκές τροφές ως υποκατάστατο της ζάχαρης με καταστρεπτικές ιδιότητες, λόγω του μεταβολισμού της στο ήπαρ. Υπάρχουν και άλλα γλυκαντικά όπως η στέβια που εγγυώνται τη γλυκιά γεύση ευφορίας αλλά χωρίς διατροφικό περιεχόμενο. Στην Κρήτη μας δε χρειαζόμαστε κανένα από αυτά γιατί έχουμε το μέλι και το πετιμέζι.
Έψημα
Πετιμέζι (βυζαντινό όνομα «έψημα») ονομάζεται το παχύρρευστο προϊόν από το μούστο των σταφυλιών (και στάχτη) μετά από παρατεταμένο βράσιμο, χωρίς προηγούμενη ζύμωση, μέχρι να γίνει σκούρο και σιροπιαστό. Είναι 100% φυσικό προϊόν που φτιάχνεται χωρίς την προσθήκη συντηρητικών, χρωστικών και ζάχαρης, το οποίο μάλιστα διατηρείται πολύ καιρό εκτός ψυγείου. Έτσι αποτελούσε μια από τις αρχαίες και βυζαντινές γλυκαντικές ουσίες με γεύση που δεν είναι μόνο γλυκιά, αλλά πολύ πιο σύνθετη, με ελαφρά πικρό υπόβαθρο. Μαζί με το μέλι χρησιμοποιείται ως υγιεινό υποκατάστατο της ζάχαρης.
Μαγειρική
Στη σύγχρονη κουζίνα, οι χρήσεις του επεκτείνονται πέρα από τη σφαίρα της ζαχαροπλαστικής και προστίθεται σε πιάτα με κρέατα, ψάρια (σαβόρο) και λαχανικά και σε σάλτσες με περισσή αίσθηση της γεύσης του που γαργαλάει τον ουρανίσκο. Μπορεί να συνοδεύσει κάλλιστα λουκουμάδες και τηγανίτες . Υποκαθιστά θαυμάσια τη ζάχαρη στα αφεψήματα και τον καφέ.
Θρεπτική αξία
Πολλά μπορούν να γραφούν σε αντίθεση με τα άλλα γλυκαντικά για τη μεγάλη θρεπτική αξία του πετιμέζι. Σύμφωνα με τους διαιτολόγους το πετιμέζι επειδή είναι η συμπυκνωμένη μορφή του σταφυλιού, μία και μόνο κουταλιά μπορεί να παρέχει ότι και σχεδόν ένα τσαμπί σταφύλι. Η περιεκτικότητά του σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, Α και C, σίδηρο, ασβέστιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, φώσφορο, κάλιο και χαλκό είναι μοναδικές. Όπως και το μέλι θεωρείται ότι έχει ιδιότητες αντιβιοτικές και θεραπευτικές. Μια κουταλίτσα πετιμέζι λένε οι παλιοί είναι ότι πρέπει για τον ερεθισμένο λαιμό και είναι πραγματικότητα από προσωπική εμπειρία. Λέγεται επίσης ότι αποτελεί ασπίδα προστασίας κατά της κατάθλιψης. Είναι τονωτικό και δυναμωτικό, ειδικά σε άτομα που πάσχουν από αναιμία.
Οι συνταγές μας
Έτσι η Κρητική γη αλλά και η δημιουργικότητα των αρχαίων προγόνων μας προσφέρουν πλούσια μια άλλη γλυκιά τροφή που μας γεμίζει υγεία και ευφορία.
