Ένα καλό διατροφικό ερώτημα απαντάται συχνά: ποιοι είναι οι κατάλληλοι συνδυασμοί των τροφίμων για τη βέλτιστη υγεία. Δεν υπάρχουν μαγικά για αυτό. Ένας όμως βασικός «μπούσουλας» είναι η φιλοσοφία μας «6 στις 6».

Στη σύγχρονη διατροφή έχουμε δύο άξονες. Ο πρώτος είναι οι 6 κατηγορίες θρεπτικών συστατικών και ο δεύτερος οι 6 ομάδες τροφίμων όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα (δεν υπάρχει συγκεκριμένη σειρά ή αντιστοίχιση).

Κατηγορίες θρεπτικών συστατικών Ομάδες τροφίμων
  • Νερό
  • Φρούτα
  • Υδατάνθρακες
  • Λαχανικά
  • Πρωτεΐνες
  • Δημητριακά
  • Λιπαρές ύλες
  • Κρέας
  • Βιταμίνες
  • Γαλακτοκομικά
  • Ανόργανα συστατικά (τα λεγόμενα μέταλλα και ιχνοστοιχεία)
  • Λίπη και έλαια

Στις ομάδες τροφίμων μπορούμε να εντάξουμε επιπλέον το αλκοόλ, τις γλυκαντικές ύλες και τα μυρωδικά που δεν μπορεί να εισαχθούν στον παραπάνω πίνακα αλλά σίγουρα δίνουν υπεραξία στο γεύμα μας. Πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι δεν υπάρχουν καλά και κακά τρόφιμα γιατί όλα περιέχουν λιγότερα ή περισσότερα θρεπτικά συστατικά.

Τι λέει όμως ο χρυσός κανόνας της διατροφής:

«Ο άνθρωπος πρέπει να συμπεριλάβει στο διαιτολόγιό του όλες τις ομάδες τροφίμων έτσι ώστε η μια να καλύπτει τις άλλες ως προς τις ελλείψεις τους σε θρεπτικά συστατικά κατά τρόπο που το σύνολο των τροφών που καταναλώνονται να καλύπτει όλες τις ανάγκες του ανθρώπου».

Αυτόν τον κανόνα εφάρμοσαν και εφαρμόζουν οι Κρητικοί χωρίς βέβαια να λογαριάζουν την επιστήμη. Ύστερα από αυτό δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε ποια είναι η φιλοσοφία μας. Δημιουργούμε ένα τραπέζι με το γνωστό κρητικό πλουραλισμό λαμβάνοντας και τις 6 ομάδες τροφίμων σε ένα γεύμα. Γίνεται αυτό; Θα φέρουμε για παράδειγμα το ντάκο.

Παξιμάδι Δημητριακά
Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο Έλαια
Ντομάτα Λαχανικά
Ξινομυζήθρα Γαλακτοκομικά

Μέχρι εδώ «4 στις 6». Όμως το κρητικό τραπέζι συνοδεύεται και με άλλα καλούδια όπως το αυγό, η σαρδέλα, οι χοχλιοί, το κρητικό λουκάνικο, οι ξηροί καρποί κ.ά. που ανήκουν βέβαια στην ομάδα του κρέατος, οπότε «5 στις 6». Και επιδόρπιο ένα μήλο (το βουτάνε στο κρασί) «6 στις 6» Αν σκεφτούμε τώρα ότι το γεύμα μας συνοδεύεται από ρίγανη (μυρωδικό) και αγχολυτική ρακί (αλκοόλ) ή ίσως ρακόμελο (με γλυκαντικό) συμπληρώνουμε και τις άλλες ειδικές ομάδες, δηλαδή μυρωδικά, αλκοόλ και γλυκαντικά. Όμως μπορούμε να φτιάξουμε και άλλα εδέσματα όπως ένας λαχταριστός μουσακάς (με ψητές πατάτες και μελιτζάνες) με «5 στις 6» και αν επιτρέπεται το φρούτο για το 6ο τρόφιμο.

Με αυτή τη φιλοσοφία βρίσκουμε τους κατάλληλους συνδυασμούς τροφίμων και καταλαβαίνουμε γιατί δεν πάει μακαρόνια με ψωμί ή πατάτες γιατί όλα είναι δημητριακά. Όμως μπορούμε να κατανοήσουμε και ότι ο συνδυασμός παξιμάδι ή ρύζι (δημητριακά) με όσπρια (ομάδα κρέατος) δίνει πλήρεις φυτικές πρωτεΐνες δηλαδή με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα.

Έτσι θαυμάζουμε και ευγνωμονούμε τους προγόνους μας για την παρακαταθήκη που μας έδωσαν τη φιλοσοφία «6 στις 6». Πως όμως παίρνουμε όμως «6 στις 6» από ένα πιάτο; Δεν υπάρχει καλύτερο από μια «ανοιξιάτικη» σαλάτα:

Υλικά για την σαλάτα
  • Σγουρά μαρούλια και φύλλα baby σπανάκι (λαχανικά)
  • Παξιμάδι κρίθινο σπασμένο σε κομμάτια (δημητριακά)
  • Σύκο αποξηραμένο κομμένο σε λεπτές φέτες (φρούτο)
  • Καρυδόψιχα χοντροσπασμένη (κρέας)
  • Ξυνομυζήθρα Κρήτης (γαλακτοκομικά)
Dressing : 5κ.γ. εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (έλαια)/ 2 κ.γ.ξίδι βαλσάμικο (μυρωδικό) /1κ.γ. μέλι (γλυκαντικό), / ½ κ.γ. μουστάρδα και

  • τα χτυπάμε όλα μαζί να γίνουν κρέμα)

Ανακατεύουμε όλα τα υλικά της σαλάτας σε ένα μπολ, μαζί με το dressing, εκτός από την μυζήθρα .

Το αδειάζουμε σε μια σαλατιέρα και απλώνουμε από πάνω την μυζήθρα.

Ευχαριστούμε πολύ το σεφ της Ελληνικής Ακαδημίας Αρχιμαγείρων, Πανταζή Σιμόπουλο για την ωραία συνταγή του.

Ιωάννης
Author: Ιωάννης

Η κρητική διατροφή και η φιλοσοφία «6 στις 6»
Μοιράσου το!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *