Τα φρούτα είναι οι καρποί δέντρων ή φυτών. Αποτελούν ίσως την πιο υγιεινή τροφή του ανθρώπινου διαιτολογίου. Μάλιστα το όνομα προέρχεται από το λατινικό frui που σημαίνει «απολαμβάνω». Οι Κρήτες του 1960 έτρωγαν 465 γρ. την ημέρα. Και σήμερα όμως οι Κρητικοί τρώνε 6 φορές περισσότερα φρούτα από τους Ευρωπαίους. Οι διατροφικές συστάσεις μας καλούν να καταναλώνουμε 4-5 μερίδες την ημέρα δηλαδή 1 φρούτο ή ένα φλιτζάνι (120 γρ.) που δίνει μόνο 60 θερμίδες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αν τρώμε ένα φρούτο σε κάθε γεύμα (πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό, βραδινό). Έτσι είναι σοφές οι επιταγές των παραδόσεών μας.
Τι είναι αυτό που κάνει τα φρούτα τόσο θαυμαστά τρόφιμα; Τα πολλά αντιοξειδωτικά που περιέχουν. Σε άλλη ανάρτηση έχουμε ομιλήσει για αυτά. Ας αναφερθούμε όμως στα πιο σημαντικά από αυτά που περιέχουν τα φρούτα όπως η βιταμίνη C, τα καροτένια, τα φλαβονοειδή, τα τριτερπένια, τα φαινολικά συστατικά και ο χαλκός. Να σημειώσουμε βέβαια ότι προστατεύουν από το οξειδωτικό στρες, κατάσταση επιβλαβής για το καρδιαγγειακό σύστημα, πολλές μορφές καρκίνου, πεπτικό σύστημα, εγκεφαλική λειτουργία, την πρόωρη γήρανση κα. Περιέχουν και άλλα μικροθρεπτικά συστατικά δηλαδή τις βιταμίνες και τα ανόργανα συστατικά τα γνωστά λεγόμενα μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Για αυτά έχουμε μιλήσει σε άλλη ανάρτηση. Το κύριο όμως θρεπτικό συστατικό των φρούτων είναι οι υδατάνθρακες με τη γλυκόζη και τη φρουκτόζη σε καλά αφομοιώσιμες μορφές. Εντούτοις κατηγορούνται για αυτά ότι αυξάνουν το γλυκαιμικό δείκτη. Αυτό όμως είναι λάθος γιατί μόνο τα υπερώριμα φρούτα έχουν γλυκαιμικό δείκτη μεγαλύτερο από 70. Επίσης περιέχουν πλήθος φυτοχημικών ουσιών τις στερόλες και σταννόνες που αντικαθιστούν σε δράση τη ζωική «κακή» χοληστερόλη λόγω της παρόμοιας δομής τους. Τα περισσότερα φρούτα προσφέρουν φυτικές ίνες που είναι το καλύτερο φάρμακο κατά της δυσκοιλιότητας. Τέλος πέραν της νόστιμης συνεισφοράς τους στο στόμα δίνουν και οπτική ευφορία με το πλήθος χρωμάτων που πληρούν τον κανόνα 5 χρώματα τη μέρα.
Σε αυτή την αναφορά θα διακρίνουμε τα φρούτα αναφερόμενοι σε αυτά που καλλιεργούνται και στην Κρήτη σε κοινά και εξωτικά. Και πράγματι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια άνθιση στην παραγωγή των υποτροπικών φρούτων. Αυτά λοιπόν είναι:
|
Κοινά |
Εξωτικά |
|
Εσπεριδοειδή |
Μπανάνες |
|
Μήλα – Αχλάδια |
Παπάγια |
|
Καρπούζια – Πεπόνια |
Αβοκάντο |
|
Σταφύλια |
Ακτινίδιο |
|
Μούσμουλα |
Φρούτο του Πάθους |
|
Βερίκοκα |
Φυσαλιδα |
|
Κεράσια |
Γκουάβα |
|
Ροδάκινα – Νεκταρίνια |
Πεπίνο |
|
Σύκα |
Φραγκόσυκο |
|
Φράουλες |
Μάνγκο |
|
Λίτσι |
|
|
Κούμαρα |
|
|
Τσεριμόνια |
|
|
Ανανάς |
Τα φρούτα καταναλώνονται συνήθως νωπά και ως επιδόρπιο. Αποτελούν βασικό συστατικό της ζαχαροπλαστικής, ενώ χρησιμοποιούνται και στη μαγειρική συνήθως ως γαρνιτούρες ή σε σαλάτες. Από τα φρούτα παρασκευάζονται πλήθος επεξεργασμένων προϊόντων κυρίως οι μαρμελάδες (θα μιλήσουμε σε άλλη ανάρτηση) και οι κομπόστες, οι χυμοί, τα γλυκά του κουταλιού και τα αποξηραμένα φρούτα. Μάλιστα οι σταφίδες Κρήτης είναι προϊόν προστατευμένης γεωγραφικής ένδειξης (ΠΓΕ) και τα πορτοκάλια Μάλεμε Χανίων είναι ΠΟΠ.
Παράλληλα με τη θρεπτική τους αξία αποτελούν το τέλειο σνακ ιδιαίτερα αυτά που καθαρίζονται εύκολα όπως η μπανάνα, το μανταρίνι, τα νεκταρίνια κ.ά. Κάποια από αυτά μπορούν να φαγωθούν με τη φλούδα τους προσφέροντας πολλές φυτικές ίνες. Επίσης μπορούν να αποθηκευτούν όπως και να μεταφερθούν εύκολα, είτε αυτούσια είτε σε κάποιο μπολάκι ή σε άλλες μορφές που προαναφέρθηκαν. Βέβαια σε αυτό το τελευταίο είναι απορίας άξιο η λήψη καθαρισμένων και κομμένων φρούτων στα ράφια των Σ/Μ. Δηλαδή ο καταναλωτής «βαριέται» να τα καθαρίσει θυσιάζοντας τη θρεπτική αξία γιατί σε αυτή την περίπτωση χάνονται βιταμίνες. Επίσης μπορούν να καταναλωθούν ως φρουτοσαλάτα ή με το γιαούρτι σε απολαυστικά και δροσιστικά σμούθι.
