…Οι αρχαίοι Έλληνες, εκείνοι οι φορείς της σοφίας και της ανδρείας είχαν το χαρούπι σε μεγάλη εκτίμηση. Δημιούργησαν ένα συνδυασμό μεταξύ των λοβών του και των χαρακτηριστικών της ευημερίας, του πλούτου και των ανταμοιβών που αρμόζουν σε πρωταθλητές. Στις στρατιωτικές μερίδες τους, με τα εκχυλίσματα χαρουπιών έσπερναν υπερηφάνεια, προσφέροντας δύναμη και αντοχή σε όσους αναζητούσαν ανδρεία στον πυρετό της μάχης.

Αυτοί οι ταπεινοί λοβοί χαρουπιών ανέλαβαν σημαντικούς ρόλους στα χρονικά των αρχαίων εμπορικών δρόμων. Οι Φοίνικες θαλασσοκατακτητές, εκείνοι οι τολμηροί ταξιδιώτες, έτρεχαν στα νερά της Μεσογείου με το φορτίο αποξηραμένων λοβών χαρουπιών, ένα νόμισμα που έρεε ως αντάλλαγμα για πολύτιμα αγαθά. Οι διαχρονικοί στίχοι των βιβλικών κειμένων, με ύφανση στην ταπετσαρία του Βασιλείου του Ισραήλ, αντηχούσαν με αναφορές στους λοβούς των χαρουπιών, γιατί τα ταπεινά φρούτα δεν ήταν απλώς πηγή διατροφής, αλλά αναπόσπαστο μέρος των πολιτιστικών τελετουργιών αλλά και μορφών πληρωμής.

Στη βυζαντινή εποχή, οι χαρουπιές ήταν στο έπακρο λαμπρές με το μεγαλείο τους, να είναι αξιοζήλευτο κάτω από την αυτοκρατορική αιγίδα. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, το χαρούπι ανέπτυξε το ρόλο του ως απαραίτητο συστατικό στην αγροτική διατροφή. Έπαιξε δε καθοριστικό ρόλο στις διατροφικές παραδόσεις των περιοχών της Βόρειας Αφρικής, της Ανατολικής Μεσογείου με προέλευση από τη Συρία, της Τουρκίας, της Ελλάδας της νότιας Ευρώπης κ.α.

Στο ζενίθ της κυριαρχίας του Χαλιφάτου, που εκτείνεται από τον 7ο έως τον 15ο αιώνα, το εύφορο έδαφος γνώρισε την καλλιέργεια εκτεταμένων χαρουπιώνων, με κατάφυτες εκτάσεις. Αυτή κυριολεκτικά εκτεινόταν από τις ηλιόλουστες ακτές της Ισπανίας μέχρι την καρδιά της Μεσοποταμίας. Με αυτόν τον τρόπο η παραγωγή αυξήθηκε και η απάντηση δόθηκε με την αξιοποίηση των λοβών όπως προαναφέρθηκε. Οι μελετητές της μεσαιωνικής ισλαμικής εποχής, ως διαφωτιστές, έγραψαν εκτενείς πραγματείες, ξετυλίγοντας τις περιπλοκές των τεχνικών καλλιέργειας χαρουπιών που είχαν ακονιστεί κάτω από τον μανδύα της κυριαρχίας του Χαλιφάτου. Εξύμνησαν το χαρούπι για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες, αποκαλύπτοντας τις ιδιότητες του στα πρώτα ιατρικά κείμενα.

Καθώς οι εξερευνητές ανακάλυπταν τα βάθη των αχαρτογράφητων περιοχών, τα εκχυλίσματα του λοβού των χαρουπιών γνώρισαν μια εντυπωσιακή άνοδο σε δημοτικότητα. Σε όλες τις ευρωπαϊκές αποικίες χάραξαν ένα μονοπάτι σε νέες αγορές. Το σιρόπι χαρουπιού, με τις φυσικές συντηρητικές του ιδιότητες ξεκίνησε ένα ταξίδι σε όλες αυτές τις θάλασσες.  Αυτές προστατεύουν τα αποξηραμένα φρούτα, και χαράζουν  έτσι μια θέση στα χρονικά της γαστρονομικής ιστορίας. Μέσα σε αυτή τη γαστρονομική σφαίρα της Μεσογείου, το χαρούπι δάνεισε την ουσία του σε μια πληθώρα παραδοσιακών συνταγών. Η παρουσία του προσέδωσε απολαυστικά, διακοσμημένα αρτοσκευάσματα, επιδόρπια και τα χορταστικά μαγειρευτά με τη χαρακτηριστική του γλυκιά γεύση.

Τα χρονικά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μια εποχή που σημαδεύτηκε από ελλείψεις στο σιτηρέσιο, μαρτυρούσαν τον σταθερό ρόλο του χαρουπιού ως υποκατάστατου του κακάο, του ψωμιού και άλλων δημητριακών, του καφέ και του μελιού. Η γεύση του, παρόμοια με το άπιαστο αντίστοιχό του, βρήκε απήχηση με τους φτωχούς της εποχής, και έτσι έγινε αγαπητός ως σωτήρας των μερικών απολαύσεων. Αυτό προφανώς είναι ελάχιστο μπροστά στην μοναδική βοήθεια στα πεινασμένα στόματα παιδιών της γερμανικής κατοχής.

Στο λίκνο της Ελλάδας και της Τουρκίας, η ουσία του χαρουπιού, αποδόθηκε στη φοβερή μορφή του «παστουρμά» αλλά βρήκε και εύνοια ως μια αγαπημένη καραμέλα ή τσίχλα, μια απόδειξη της απαράμιλλης γαστρονομικής του γοητείας. Από την άλλη τα αρχαία βιβλικά κείμενα, με τους στίχους τους, αντηχούσαν από αναφορές σε λοβούς χαρουπιών. Αυτοί έλαβαν την ευθύνη για το κόμμι του αυτή την εμποτισμένη γλυκαντική ουσία. Λέγεται ότι στήριξε τον Ιωάννη τον Βαπτιστή στον αγώνα του στην έρημου του Ιορδάνη, μεταφράζοντας τη λέξη «ακρίδες» του ευαγγελίου με το χαρούπι. Όμως αυτό είναι λάθος γιατί στην πραγματικότητα αυτή η λέξη προέρχεται από τις άκρες των χόρτων.

Μέρος 1ο

Ιωάννης
Author: Ιωάννης

H γλαφυρή ιστορία της χαρουπιάς (μέρος 2ο)
Μοιράσου το!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *