Η ντομάτα: η βασίλισσα των λαχανικών (Μέρος Α)

Η ντομάτα αυτό το εξαίρετο λαχανικό αποτελεί τη βάση του πιο φημισμένου διεθνώς φαγητού των Ελλήνων τη Greek salad. Μάλιστα οι Έλληνες καταναλώνουν τη μεγαλύτερη ποσότητα ντομάτας ετησίως από όλους τους άλλους λαούς. Όμως και στην Κρήτη διεκδικεί μια πρωτιά ως αναπόσπαστο συστατικό της «κουκουβάγιας» ( ντάκου). Το χρώμα της το οφείλει στον πρωταθλητή των αντιοξειδωτικών το λυκοπένιο που πήρε το όνομά του από την λατινική ονομασία της ντομάτας (lykopersicum). Άλλο φανταστικό: οι Ιταλοί βοτανολόγοι με τη θέα της τη χαρακτήρισαν το «χρυσό μήλο» (pomo ‘doro).

Η ιστορία της ξεκινάει το 700 π. X από τις φυλές των Αζτέκων της λατινικής Αμερικής. Ταξίδεψαν με τον Κολόμβο ή άλλους περιηγητές γύρω στο 1500 μ. Χ. Στην Ελλάδα έφτασε το 1818 μ.Χ. χωρίς όμως να διεκδικεί άλλες ιδιαίτερες ιστορικές περγαμηνές εκτός αυτής του φίλου μας του Αλέξανδρου: «Κάποτε, πριν από πολλά χρόνια η ντομάτα ήταν άσπρη. Οι άνθρωποι την κορόιδευαν και δεν έτρωγαν, επειδή ήταν χοντρή. Έτσι από την ντροπή της κοκκίνισε. Μια μέρα όμως οι άνθρωποι την δοκίμασαν και κατάλαβαν ότι ήταν νόστιμη. Από τότε οι ντομάτες είναι κόκκινες και πολύ νόστιμες».

Το πιο δελεαστικό κομμάτι μιας όμορφης και ζουμερής ντομάτας είναι η θρεπτική της αξία. Ήδη αναφέρθηκε το λυκοπένιο που προστατεύει από τις επιθέσεις των ελευθέρων ριζών των καταστρεπτικών αυτών για τα κύτταρα ουσιών^[2]. Όμως το αντιοξειδωτικό της οπλοστάσιο δεν είναι μόνο αυτό αλλά και η βιταμίνη C παίρνοντας μάλιστα τα εύσημα από το πορτοκάλι. Όμως η διατροφική της αξία δε σταματά εδώ. Περιέχει σε αξιόλογες ποσότητες: βιταμίνη Κ, κάλιο και μαγγάνιο. Επίσης είναι πολύ πλούσια σε βιταμίνες όπως βιταμίνη Ε (άλλο αντιοξειδωτικό), θειαμίνη, νιασίνη, βιταμίνη Β6, φολικό. Περιέχει και πολλά μέταλλα και ιχνοστοιχεία μαγνήσιο, φώσφορο, χαλκό και β-καροτένιο. Μόνο από τη λίστα αυτή κατανοούμε ότι η ντομάτα δεν είναι ένα κοινό λαχανικό. Η διαιτολογική της αξία είναι εντυπωσιακή. Μια μέτρια ντομάτα (100 γρ.) δίνει μόνο 17 θερμίδες και για να κατανοήσουμε το μέγεθος θα πούμε ότι μια μπριτζόλα ίδιου βάρους δίνει 225 θερμίδες ενώ ένα ποτήρι γάλα 170 θερμίδες. Ως λαχανικό περιέχει κυρίως υδατάνθρακες 5 γρ./100 γρ. και λίγη φυτική πρωτείνη 1γρ/100γρ. ενώ αγνοεί τελείως το λίπος. Συνεχίζεται…

Author: Ιωάννης