Διατροφική παιδεία
Ὁ Μέγας Κανὼν εἶναι δημιούργημα ἐμπνευσμένου ποιητῆ μὲ πλούσιο λυρισμὸ καὶ ἄφθονα ποιητικὰ στοιχεῖα. Οἱ ζωηρὲς περιγραφές, οἱ χτυπητὲς εἰκόνες, τὸ πλῆθος τῶν παραδειγμάτων, οἱ πετυχημένοι συμβολισμοὶ καὶ ἡ ζωντανὴ καὶ συνάμα ἁπλὴ γλώσσα σὲ συνδυασμὸ καὶ μὲ τὴν κατανυκτικὴ ψαλμωδία προσδίδουν μιὰ ξεχωριστὴ ὀμορφιὰ καὶ χάρη στὸ ποίημα καὶ αἰχμαλωτίζουν τὸ ἐνδιαφέρον τοῦ ἀκροατῆ ἢ καὶ τοῦ ἀναγνώστη.
Στό μέσον τῆς νηστείας, η Εκκλησία μας προβάλλει τόν μεγαλώνυμο, τόν θαυμάσιο, τόν ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος. Ὅλος λάμπει ἀπό τίς ἅγιες εὐαγγελικές ἀρετές. Τόν βλέπουμε πῶς ἀνεβαίνει γρήγορα καί σοφά τήν κλίμακα τοῦ Παραδείσου, τήν ὁποία ἔστησε ἀνάμεσα στήν γῆ καί στόν Οὐρανό. Ὡς διδάσκαλος, ὡς ἅγιος ὁδηγός, μᾶς δίνει τήν Κλίμακά του σέ μᾶς τούς Χριστιανούς ὡς πρότυπο γιά νά ἀνεβοῦμε ἀπό τήν κόλασι στόν Παράδεισο, ἀπό τόν διάβολο στόν Θεό, ἀπό τήν γῆ στόν Οὐρανό…
Οι Πατέρες μας, βαθύτατοι γνώστες του πνευματικού και αοράτου πολέμου, γνωρίζοντας ότι ο πιστός διεξάγει, τώρα τη Σαρακοστή, την πιο σκληρή και αδυσώπητη μάχη με τον διάβολο, όρισαν την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως να περιφέρεται λιτανευτικώς στο πνευματικό στρατόπεδο δηλ. στο Ναό, το ιερώτατο σύμβολο της πίστεώς μας, ο Τίμιος Σταυρός, και να υψώνεται μπροστά στους αγωνιστές χριστιανούς για να αντλούν δύναμη και θάρρος προκειμένου να συνεχίσουν νικηφόρα τον πνευματικό τους αγώνα.
Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου είναι ευαγγελισμός του ανθρωπίνου γένους, πληροφορία ότι ενηνθρώπησε ο Υιός και Λόγος του Θεού. Αυτή η παγκόσμια εορτή πρέπει να συντελέση στην προσωπική εορτή, στον προσωπικό ευαγγελισμό. Πρέπει να δεχθούμε τα προοίμια της σωτηρίας μας, που είναι η μεγαλύτερη είδηση στην ζωή μας.
Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς μέ τήν ζωή του καί τήν διδασκαλία του εκφράζει τήν ζωή τού Αγίου Όρους, τό οποίο ανέδειξε πολλούς θεόπτες, μάρτυρες καί αγίους. Ο ίδιος ο άγιος Γρηγόριος είναι καρπός τού Αγίου Όρους, αλλά καί ο θεολόγος αυτού, πού τό ανέδειξε καί τό ερμήνευσε θεολογικά.
Ως κώδικα κρίσεως ο Χριστός μας, κατά τη Δευτέρα Παρουσία, θα βάλει την αγάπη. Όχι τόσο την αγάπη στον εαυτό Του, τόσο όμορφος είναι απέναντι μας, που τη βάζει δεύτερη αλλά την αγάπη προς το συνάνθρωπό μας, στον αδελφό μας τον ελάχιστο, στον πλησίον μας, την αγάπη την έμπρακτηː «Πείνασα και μου δώσατε να φάω», λέει. Και δεν εννοεί μόνο το ψωμί το καθημερινό, «τον άρτο τον επιούσιο», αλλά και «τον άρτο τον υπερούσιο». Π. Ανανίας Κουστένης
